İslam’a karşı ilk kadın isyanı: Hadramutlu kadınlar

Aden Körfezi’nin doğusunda Hadramut’ta yaşayan kadınlar islam peygamberi Hz. Muhammed’in ölümünü büyük bir sevinçle karşıladılar. Önce altı kadın ellerine kınalar yakıp teflerini alarak sokağa çıktı, dans etti, sonra 22 kadın daha onlara katıldı.

Yemen geçmişten beri kadınların yönetici olabildikleri, kadınların sosyal yaşamda güçlü olduğu bir kentti.

Hadramutlu kadınları coşkuyla sokaklara döken ölüm haberi üzerine yapılan kutlamalar, olaya tanık olan yerel Müslüman otoriteler tarafından Hz. Ebû Bekir’e ulaştırıldı. Ebû Bekir Yemen valisi Muhacır İbn Ebi Ümeyye’ye bir mektup gönderip ellerine kına yakan kadınların o kınalı ellerinin kesilmesini emretti.

Peygamberin ölümünden sonraki yas sürecinde kına yakmak yasak olduğu için, ellerindeki kına olan tüm kadınlar isyana katılmış kabul edildi. Kadınları korumaya çalışan erkeklerin de kafasının kesilmesi emredildi.

Kadınların eylemi, Hz.Muhammed tarafından yetkilendirilen ve Halifeliğin askeri yönetimi tarafından uygulanan Tanrı’nın iradesine meydan okumak olarak yorumlandı. Halife, bu kadınları fahişe olarak nitelendirdi.

Tarihçi ibn Habib al-Bağdadi “Kitab-ul Muhabbar”ında islam tarihçilerinin sıradan “fahişeler” olarak geçiştirdiği bu kadınlardan oniki tanesinin kimlikleri hakkında bilgi veriyor.

Bunlardan ikisinin yaşlı, torun sahibi büyük anneler olduğunu, bir diğerinin çocuk sahibi evli bir kadın, yedi tanesinin henüz evlenmemiş genç kızlar,üç tanesinin aşraf yani asil sınıfa, dört tanesinin de Yemenin kraliyet kabilesi olan Kindeye dahil olduğunu belirtiyor.

Bu bilgilerden de anlaşılacağı üzere bu kadınlar çoğunlukla Yemen’in yönetici sınıfına mensup ve islamla statü kaybetmiş kadınlardı. Peygamberin ölümünü diğer birçok Arap kabilesi gibi eski düzene dönmek için bir fırsat olarak görmüşlerdi.

Peygamberin ölümünden sonra Arabistan’da ridde denilen olay ortaya çıkmıştı, pek çok aşiret islamı reddetti. Birçok kavim zekat vermemek için kendi peygamberini çıkararak (sahte peygamberler), kendi zekatlarını kendilerinin toplayacağını ilan etti.

Hadramut Vakası sadece kadınların katıldığı bir eylem olarak bunlardan kuşkusuz farklıydı, sanırım islama karşı ilk kadın isyanı olarak anılmayı da hak ediyor.

Kaynaklar:

Beeston, AF L
Hadramaut’un Sözde Harlotları
Oriens V, 1952

İbn Habib Al-Bagdhadi, M.
Kitab al-Muhabbar
Haydarabad, 1942

Mernisi, F.
Peçenin Ötesinde, Modern Müslüman Toplumda Erkek-Kadın Dinamikleri
Indiana Üniversitesi Basını. 1975

Tarla, Henry
Güneybatı Asya’da Vücut Markalama
Harvard Üniversitesi, Peabody Arkeoloji ve Etnoloji Müzesi Makaleleri
Vol. XLV, No 1
Peabody Müzesi, Cambridge Massachusetts, ABD

Yorum bırakın